PROZDROWOTNE ASPEKTY AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ OSÓB STARSZYCH
DOI:
https://doi.org/10.32689/maup.ped.2023.1.6Ключові слова:
sport, kultura fizyczna, sprawność fizyczna, wychowanie fizyczneАнотація
Starzenie się ludności Europy i Polski jest prawdopodobnie najważniejszym wyzwaniem zdrowotnym i społeczno-politycznym nadchodzących lat. Przewiduje się, że w 2050 roku osoby w wieku 60–79 lat będą stanowić jedną czwartą całej ludności Unii Europejskiej. Utrzymanie na odpowiednim poziomie stanu zdrowia, samodzielności i niezależności osób starszych staje się wielkim wyzwaniem. Jest to nie tylko wyzwanie dla zdrowia publicznego, ale również ogromny problem społeczno-ekonomiczny. Typową sytuacją w wieku starszym jest występowanie często kilku chorób jednocześnie. Dodatkowo sytuację komplikuje postępowanie szeregu zmian degeneracyjnych, dotyczących niemal wszystkich układów i funkcji ustroju, pogarszających możliwość funkcjonowania i rehabilitacji. Podejmowanie zagadnień dotyczących seniorów staje się istotne co najmniej z kilku powodów. Do najważniejszych należą: zwiększająca się liczba osób w podeszłym wieku, panujący powszechnie kult człowieka sprawnego i niezależnego materialnie (całkowicie niepokrywający się z rzeczywistością geriatryczną), konieczność kształcenia profesjonalistów dla pomocy lub wsparcia potrzebujących oraz potrzeba zmian mentalnych społeczeństwa dotyczących procesu starzenia się i samej starości. Aktywność ruchowa jest niezbędnym warunkiem utrzymania zdrowia, stymuluje prawidłowy rozwój fizyczny, psychiczny, społeczny i duchowy każdego człowieka. Zmniejsza negatywny wpływ nadmiaru stresu na organizm, zapobiega występowaniu zaburzeń układu ruchu, a także zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne. Ruch jest najskuteczniejszym lekiem oraz istotnym elementem zdrowego stylu życia [19]. Wszelkie ćwiczenia uprawiane z właściwą intensywnością są dla człowieka w każdym wieku swoistym dobrodziejstwem [8].
Посилання
Bodys-Cupak I, Grochowska A, Prochowska M (2012). Aktywność fizyczna gimnazjalistów a wybrane wyznaczniki ich stanu zdrowia. Probl Hig Epidemiol.
Caspersen C.J (1985): Physical activity and physical fitness: definitions and distinctions for healthrelated research, Public Health Reports.
Charzewski J., 1995, Aktywność sportowa Polaków. AWF Warszawa.
Charzewski J. (red.), 2001, Problemy starzenia. Czwarte warsztaty antropologiczne. AWF Warszawa.
Danielewicz J., (2007) Prozdrowotne aspekty aktywności ruchowej osób starszych, [w:] Kultura fizyczna i zdrowotna w życiu współczesnego człowieka pod red.,A. Kazimierczak,A. Makarczuk,A. Maszorek-Szymala, Łódź.
Delewski A, Napierała M, Pezala M, Zukow. (2014) Aktywność fizyczna młodzieży z gimnazjum w Nowym Dworze. Journal of Health Sciences.
Demianiuk H., 1996, Aktywność fizyczna jako jeden z czynników długowieczności. (w:) Sport, rekreacja ruchowa, turystyka. PWD, Ławica, Poznań.
Derbich J. (2016) Aktywność ruchowa dla zdrowie w każdym wieku, [w:] Aktywność ruchowa ludzi w każdym wieku, D. Umiastowska (red.), Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, Szczecin.
Drabik J.(1997)Aktywność, sprawność i wydolność fizyczna jako mierniki zdrowia człowieka, Wydawnictwo AWF, Warszawa.
Drozdowski Z. (1992) W sprawie podziału motoryczności i człowieka uwag kilka, Kultura Fizyczna.
Forołowicz T. (2001) Ku edukacji zdrowotnej: Kareta sprawności i zdrowia, [w:] Zdrowie: istota, diagnostyka i strategie zdrowotne, I. Murawow (red.), Wydawnictwo ITE.
Halliccy M. i J., 2002, Integracja społeczna i aktywność ludzi starszych. W: Polska starość. Red.B. Synak. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. Gdańsk.
Kasperska K., Smolis-Bąk E., Białoszewski D. (2014) Metodyka nauczania ruchu. Usprawnienia pacjentów na zajęciach grupowych, Oficyna Wydawnicza WUM, Warszawa.
Kozdroń E., 2004, Program rekreacji ruchowej osób starszych. AWF Warszawa.
Olejniczak M., Aktywność fizyczna jest zdrowa! Czy wiesz, dlaczego? http://zdrowie.gazeta.pl/
Osiński W., 2005, Starzenie się osobnika i populacji a aktywność fizyczna. (w:) Rekreacja ruchowa w teorii i praktyce. (red.) Z. Kubińska, B. Bergier. PWSZZ, Biała Podlaska.
Pędich W., 1992, Miejsce człowieka starego w społeczeństwie XXI wieku. (w:) Refleksje nad starością – aspekty społeczne, edukacyjne i estetyczne. PTG Oddział w Łodzi, Zakłady Oświaty Dorosłych, Łódź.
Tyszkowa M. (1977) Aktywność i działalność dzieci i młodzieży, WSiP, Warszawa.
Umiastowska D., Szczepanowska E., (2005) Opinie studentów wychowania fizycznego i fizjoterapii o podejmowaniu udziału w różnych formach aktywności ruchowej (doniesienie z badań), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Prace Instytutu Kultury Fizycznej.