ВПРОВАДЖЕННЯ НАЛЕЖНОГО ВРЯДУВАННЯ НА МІСЦЕВОМУ ТА РЕГІОНАЛЬНОМУ РІВНЯХ В АКСІОЛОГІЧНІЙ СИСТЕМІ РАДИ ЄВРОПИ1
DOI:
https://doi.org/10.32689/2617-9660-2022-5(23)-114-127Ключові слова:
належне врядування, місцеве та регіональне самоврядування, Рада Європи, Експертний центр належного врядування, Європейський комітет з демократії та врядування (CDDG).Анотація
Анотація. У цій статті автор аналізує впровадження належного врядування на місцевому та регіональному рівнях в аксіологічній системі Ради Європи. Представляючи стандарти організації в сфері публічного управління та адміністрування, обґрунтовується процес моніторингу за їх виконанням спеціально призначеними органами, наприклад, Європейським комітетом з питань демократії та управління (CDDG) та Центром експертизи належного управління. Аналізується особлива роль, яку відіграє Конгрес місцевих та регіональних владних органів в Європі. В статті доведено, що належне врядування є найбільш ефективним, коли і політичні, і інституційні процеси є активними, підзвітними, прозорими, ефективними, інклюзивними та поважають верховенство права. Комплексно проаналізовано досвід Ради Європи, в контексті наявності належного врядування як на місцевому, так і на регіональному рівнях, і в першому випадку це особливо важливо через те, що уряди мають щоденні контакти з громадянами та громадами. Автор зазначає, що вдосконалення управління на обох рівнях є ключовим інструментом для забезпечення миру, стимулювання економічного розвитку, максимізації адміністративної ефективності та забезпечення соціальної інтеграції та екологічної стійкості.
Посилання
Santiso C., Promoting Democratic Governance and Preventing the Recurrence of Conflict: The Role of the United Nations Development Programme in Post-Conflict Peace Building, „Journal of Latin American Studies”, 2002, No. 3, s. 555-586.
Grzeszczak R., Good Governance – koncepcja dobrych rządów w unijnym systemie wielopoziomowego rządzenia, [w:] Dobre prawo-sprawne rządzenie, red. B. Jaworska-Dębska, Łódź 2015, s. 672.
Piątek D., Szarzec K., Cechy państwa sprzyjające rozwojowi gospodarczemu, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2008, z. 4, s. 110-111.
Muniu-Pippidi A., Europe’s burder: Promoting good governance across borders, Cambridge 2020.
Sitek M., Równość kobiet i mężczyzn jako jeden z podstawowych elementów zasady dobrych rządów – good Governance – w świetle art. 15 wersji skonsolidowanej Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, „Studia Prawnoustrojowe” 2009, t. 9, s. 395.
Jones-Parry R., Koranteng R., Green R., Commonwealth good governance: developing capacity in the public sector, Cambridge 2010, s. 23-27.
Jaskiernia J., Uwarunkowania implementacji prawa do dobrej administracji jako standardu europejskiego, Kielce 2020.
Izdebski H., Od administracji publicznej do public governance, „Zarządzanie Publiczne” 2007, nr 1, s. 15.
Stefański R.A., Fundamentalne wartości europejskiego systemu aksjologicznego w świetle najważniejszych dokumentów Rady Europy: zarys problemu, [w:] Ustroje, prawa człowieka, bezpieczeństwo, integracja europejska: księga jubileuszowa z okazji 70. urodzin Profesora Jerzego Jaskierni, red. R.M. Czarny, Ł. Baratyński, P. Ramiączek, K. Spryszak, t. 1, Toruń 2020, s. 851-866.
Jaskiernia J., Rada Europy jako “organizacja wartości” [w:] Wyjaśnienie polityki, red. J. Błuszkowski, J. Zaleśny, „Studia Politologiczne”, 2010, vol 17, s. 178.
Bisztyga A., Europejski Trybunał Praw Człowieka, Katowice 1997, s. 61.
Sweeney J.A., The European Court of Human Rights in the Post-Cold War Era: Universality in Transition, Abington 2012, s. 43.
Føllesdal A., Peters B., Ulfstein G., (red.), Constituting Europe: the European Court of Human Rights in a National, European and Global Context, Cambridge 2012.
Kotowska, A., Prawa człowieka a problemy współczesnego świata. Próba analizy zagadnienia na podstawie działalności Komisarza Praw Człowieka Rady Europy, [w:] Europejski system ochrony praw człowieka. Aksjologia – instytucje – efektywność, red. J. Jaskiernia, t. 3, Toruń 2015, s. 50-60.
Jaskiernia J., Rada Europy po 60 latach istnienia, „Państwo i Prawo” 2009, z. 5, s. 9.
Suchocka H., Europejska Konwencja Praw Człowieka a prawo wewnętrzne państw-członków Rady Europy – wzajemne zależności, [w:] Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, red. J. Trzciński, A. Jankiewicz, Wydawnictwo Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 1996, s. 443-457.
Dinsdale J., Rola Rady Europy w ustalaniu standardów w zakresie praw człowieka, „Biuletyn Ośrodka Informacji Rady Europy” 1999, nr 1, s. 8.
Robel J., Wpływ Rady Europy na realizację koncepcji bezpieczeństwa demokratycznego w państwach członkowskich, Toruń 2016, s. 44. 19. Galicki Z., Konwencje Rady Europy a prawo europejskie – klauzula rozłączności, [w:] Sześćdziesiąt [60] lat Rady Europy. Tworzenie i stosowanie standardów prawnych, red. H. Machińska, Warszawa 2009, s. 137-139.
Polakiewicz J., Treaty-Making in the Council of Europe, Strasbourg 1999, s. 29.
Galicki Z., Konwencje Rady Europy a prawo europejskie – klauzula rozłączności, [w:] Sześćdziesiąt [60] lat Rady Europy. Tworzenie i stosowanie standardów prawnych, red. H. Machińska, Warszawa 2009, s. 142.
Bohdan A., Europejska Konwencja o ochronie praw człowieka i wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w orzecznictwie sądów administracyjnych w 2015 r., [w:] Europejska Konwencja o ochronie praw człowieka – praktyka stosowania i funkcjonowanie w przestrzeni europejskiej, red. M. Haczkowska, F. Tereszkiewicz, Opole 2016, s. 101-109.
Kropiwnicki R., System wykonywania wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [w:] Aktualne wyzwania ochrony wolności i praw jednostki. Prace uczniów i współpracowników dedykowane Profesorowi Bogusławowi Banaszakowi, red. M. Jabłoński, S. Jarosz-Żukowska, Wrocław 2014, s. 301.
Greer S, Williams A., Human Rights in the Council of Europe and the EU: Towards „Individual”, „Constitutional” or „Institutional” Justice?, “European Law Journal” nr 4, s. 476.
Robel J., Wpływ Rady Europy na realizację koncepcji bezpieczeństwa demokratycznego w państwach członkowskich, Toruń 2016, s. 146.
Ferejohn J., Pasquino P, Demokracja i rządy prawa [w:] Demokracja i rządy prawa, red. J.M. Maravall, A. Przeworski, Warszawa 2010, s. 235.
12 zasad dobrego zarządzania w administracji lokalnej, rm.coe.int/posterof- the-12-principles-of-good-democraticgovernance- in-polish/16807c8994, data dostępu: 14.02.2022.
12 Principles of Good Governance, www.coe.int, data dostępu: 08.02.2022.
State of the Democracy, human rights and Rule of law. Role of the Institutions. Threats to Institutions. Report by the Secretary General of the Council of Europe, 128th Session of the Committee of Ministers, Elsinore, 18 May 2018.
Sprawozdanie z posiedzenia plenarnego Komitetu Demokracji i Zarządzania Rady Europy, nist.gov.pl/files/ zalacznik/1546861455_Sprawozdanie_CDDG. pdf, data dostępu: 09.02.2022.
Centre of Expertise for Good Governance (CEGG), 2021 Activity Report, rm.coe.int/centre-of-expertisefor- good-governance-activity-report- 2021/1680a523c3?_x_tr_sl=en&_x_tr=pl&_x_ tr_hl=pl, data dostępu: 14.02.2022.
European Committee on Democracy and Governance (CDDG), Council of Europe w Strasburgu, widedeokonferencja 15- 16.04.2021 r., nist.gov.pl/o-instytucjie/ europan-committee-on-democracy-andgovernance- cddg-council-of-europe-wstrasburgu- wideokonferencja-15-16-04- 2021-r,3216.html, data dostępu: 09.02.2022.
European Label of Governance Excellence, Report on implementation of ELoGE Benchmarking Ist Edition in Poland 2018, www.rm.coe.int, data dostępu: 14.02.2022.
Zob. Congress of Local and Regional Authorities, Local and Regional Governance, www.coe.int, data dostępu; 14.02.2022. 35.CM(2019)6, s. 1
CM(2019)6, s. 1-2.).
Robel J., Generalne zasady działania Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy i ich znaczenie dla promocji rozwoju demokracji lokalnej i regionalnej w Europie, [w:] Ochrona praw człowieka w Europie. Aksjologia – instytucje – nowe wyzwania – praktyka, red. J. Jaskiernia, K. Spryszak, tom III, Toruń 2017, s. 212-218.
Jankowski P, Polskie prawo samorządowe a konwencje Rady Europy, [w:] Rada Europy a przemiany demokratyczne w państwach Europy Środkowej i Wschodniej w latach 1989 – 2009, red. J. Jaskiernia, Toruń 2010, s. 564.
Robert Gruman: „Defending Democratic values during the Covid-19 crisis”, www.coe.int, data dostępu: 14.02.2022.